Προς χρεωκοπία και το Σουηδικό μοντέλο..

ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ

Τι συμβαίνει στη Σουηδία και στο ομώνυμο μοντέλο της κοινωνικής πρόνοιας; Εχει στραφεί πράγματι προς τα δεξιά η σκανδιναβική χώρα και πόσο απειλείται η παραδοσιακή σουηδική Σοσιαλδημοκρατία; Ολα δείχνουν ότι μετά τις εκλογές, αύριο, νικητής θα είναι πάλι ο κεντροδεξιός συνασπισμός του πρωθυπουργού Φρέντρικ Ράινφελντ. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τού δίνουν ως και το 50% των ψήφων. Αν επαληθευθούν, θα είναι η πρώτη φορά που μια συντηρητική κυβέρνηση θα επανεκλεγεί έπειτα από πλήρη θητεία. Και δεν είναι μόνον αυτό: φαίνεται ότι το ακροδεξιό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών θα καταφέρει να εισέλθει για πρώτη φορά στη Βουλή, με ηγέτη τον 31χρονο Τζίμι Ακεσον.

Πόσο κινδυνεύει όμως το περίφημο σουηδικό μοντέλο; Οσον αφορά το κεντρικό «τρίπτυχο» του κράτους πρόνοιας (τον ισχυρό θεσμικό ρόλο των συνδικάτων ως ρυθμιστών της εργασιακής σταθερότητας και κοινωνικής συνοχής, τα υψηλά επιδόματα για ασθενείς και γονείς, και τις δωρεάν υπηρεσίες περίθαλψης και φροντίδας «από την κούνια ως το νεκροταφείο»), λίγα πράγματα έχουν αλλάξει- εκτός αν είσαι άνεργος.

Ναι μεν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν χάσει σε συνολική αντιπροσώπευση (έπεσαν στο 70% των εργαζομένων, από 77% πριν από τέσσερα χρόνια), αλλά παραμένουν ισχυρές αφού η κεντροδεξιά κυβέρνηση δεν έχει πειράξει τον θεσμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Ο 45χρονος Ράινφελντ παρενέβη όμως σκληρά στα επιδόματα ανεργίας. Στην τετραετία του οι δικαιούχοι επιδομάτων ανεργίας μειώθηκαν κατά μισό εκατομμύριο, ενώ και τα ίδια τα επιδόματα περικόπηκαν σημαντικά, από το 80% του μισθού το 2008 στο 50% σήμερα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.

Από τα χρήματα που εξοικονομήθηκαν, χρηματοδοτήθηκε το πρώτο κύμα φοροελαφρύνσεων της κυβέρνησης, που κατά γενική ομολογία βοήθησε στην αντιμετώπιση της κρίσης.

Μια άλλη «μεταρρύθμιση» αφορά το ύψος των αμοιβών - καθώς σταδιακά εγκαταλείπεται η αρχή του «ίσου μισθού για ίση εργασία» και μεγαλώνει η ψαλίδα μεταξύ τών καλά αμειβόμενων στελεχών και υπαλλήλων και των χαμηλά αμειβόμενων ανειδίκευτων επαγγελμάτων. Ταυτόχρονα ενισχύεται συνεχώς ο τομέας της ιδιωτικής ασφάλισης και περίθαλψης, καθώς ένα μέρος των υπηρεσιών του κράτους πρόνοιας παραδίδεται στον ιδιωτικό τομέα.

Αναλυτές εκτιμούν πάντως ότι «η υπεράσπιση του κράτους πρόνοιας είναι η σουηδική μορφή του εθνικισμού». Γεγονός που αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ο ακροδεξιός Ακεσον ζητεί την ψήφο των συμπατριωτών του για να «σώσει το σουηδικό μοντέλο» που υποτίθεται ότι κινδυνεύει από τους μετανάστες. Ενα σποτ του κόμματος δείχνει λευκό συνταξιούχο να χάνει την «κούρσα» για το επίδομά του από μια ομάδα μεταναστριών με μωρά στην αγκαλιά και μπούρκες στο κεφάλι.



Tμήμα ειδήσεων elliniki-stratigiki