«Οι ΗΠΑ θα εισέλθουν σε φάση διπλής ύφεσης»

Δεν πρόλαβε να ανεβάσει στροφές η παγκόσμια οικονομία και ήδη εμφανίστηκαν οι πρώτες ενδείξεις μιας νέας ύφεσης στις ΗΠΑ και σε ευρωπαϊκές χώρες με υψηλά ελλείμματα.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα κάποια ευρωπαϊκά κράτη ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μια δεύτερη οικονομική ύφεση, εάν αποτύχουν να διαχειριστούν τις κρίσεις ελλείμματος. Άλλοι οικονομολόγοι προειδοποιούν για τον κίνδυνο διπλής ύφεσης σε Ευρώπη και ΗΠΑ, ενώ και ο πρόεδρος της Fed Μπεν Μπερνάνκι, δεν διστάζει πλέον να μιλήσει για σοβαρό κίνδυνο που μεσοπρόθεσμα απειλεί την αμερικανική οικονομία, εάν δεν «συμμαζευτούν» τα δημοσιονομικά ελλείμματα.

Ο Τόμας Στράουμπχαρ, διευθυντής του Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Οικονομία που εδρεύει στο Αμβούργο θέτει ο ίδιος το ερώτημα: «Ο ασθενής που ακούει στο όνομα παγκόσμια οικονομία βρίσκεται στη διαδικασία της ανάρρωσης και έχει ήδη εγκαταλείψει την κλίνη του. Το ερώτημα είναι, μπορεί να θεωρηθεί υγιής και είναι σε θέση να περπατήσει χωρίς δεκανίκια»; Οι απόψεις των ειδικών διίστανται. Οι κίνδυνοι ελλοχεύουν παντού.

Ο σημαντικότερος μάλιστα κίνδυνο προέρχεται από την μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, εκτιμά ο Ντένις Σνόουερ, πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελετών για την Παγκόσμια Οικονομία, που εδρεύει στο Κίελο και επισημαίνει ότι είναι πιθανόν να εισέλθουν οι ΗΠΑ σε φάση διπλής ύφεσης». Πράγματι, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι η ανάκαμψη της οικονομίας ήταν αναιμική. Μια ματιά στους οικονομικούς δείκτες αρκεί. Ο ρυθμός ανάπτυξης μεταξύ του Απριλίου και του Ιουνίου κινήθηκε κατά μέσο όρο γύρω στο 1,6% του ΑΕΠ, ενώ το ποσοστό της ανεργίας αγγίζει το 10%. Ο Τόμας Στάουμπχαρ θεωρεί την κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα, υπεύθυνη για την εξέλιξη αυτή και υπογραμμίζει ότι η πολιτική που ακολουθήθηκε δεν είναι συμβατή με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αμερικανικής οικονομίας. «Και τα χαρακτηριστικά αυτά δεν θέλουν ένα σύστημα όπου το κράτος πρωτοστατεί στην καθιέρωση ενός συστήματος προνοίας που φέρει τη σφραγίδα ευρωπαϊκών κρατών. Ο Ομπάμα θα πρέπει να αντιληφθεί ότι με την πολιτική μιας τροφοδοτούμενης από το κράτος ανάπτυξης δεν θα μπορέσει να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, οι οποίοι στηρίζονται στην ατομική ευθύνη, στην ιδιωτική πρωτοβουλία και στις δυνάμεις της αγοράς», λέει ο Γερμανός οικονομολόγος.

Ο Τόμας Στράουμπχαρ υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση Ομπάμα «φορτώνει» σε εξωτερικούς παράγοντες τη δική της αποτυχία στο πεδίο της οικονομίας. Επικαλείται το υποτιμημένο κινεζικό νόμισμα για να δικαιολογήσει τις νέες ανισορροπίες στις διμερείς εμπορικές σχέσεις. Μάλιστα, το αμερικανικό έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο με την Κίνα έφτασε στο πρώτο εξάμηνο του 2010 τα 119 δισεκατομμύρια ευρώ. Και αυτή η ανισορροπία θεωρείται η κυριότερη αιτία για την κρίση.

Ο Ντένις Σνόουερ υποστηρίζει ότι θα πρέπει και οι δύο πλευρές να δραστηριοποιηθούν για να αποκατασταθούν οι ισορροπίες: «Εάν σιγά-σιγά αναπτύξει η Κίνα ευημερία και κοινωνικό κράτος, οι Κινέζοι θα αποταμιεύουν λιγότερα. Και αυτό θα συνιστούσε σημαντική συμβολή για την αποκατάσταση της ισορροπίας. Από την άλλη πλευρά, εάν οι ΗΠΑ αναπτύξουν νέα χρηματοοικονομικά προϊόντα που θα διασφαλίζουν τη θωράκιση του κρατικού προϋπολογισμού και θα εγγυώνται την εξουδετέρωση χρηματοπιστωτικών κινδύνων, τότε η καταναλωτική συμπεριφορά των Αμερικανών θα είναι πιο συνεπής».

Ωστόσο υψηλά χρέη δεν έχουν μόνον οι Αμερικανοί. Πολλές χώρες της Ευρώπης δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στον πειρασμό του φθηνού χρήματος και υπερχρεώθηκαν. Το παράδειγμα της Ελλάδας είναι βέβαια ακραίο, αλλά και άλλες χώρες «αμάρτησαν». Το υψηλό χρέος μπορεί να οδηγήσει σε άνοδο του πληθωρισμού, είναι όμως εξίσου πιθανό να προλάβει τις εξελίξεις τα φάντασμα του αποπληθωρισμού, εκτιμά ο Ντένις Σνόουερ και διευκρινίζει: «Εάν η παγκόσμια οικονομία δεν συνέλθει πλήρως και προκύψει αυτό που αποκαλούμε «ύφεση double-dip» τότε θα αντιμετωπίσουμε σοβαρότατο πρόβλημα, με δεδομένο ότι η νομισματική πολιτική έχει εξαντλήσει ήδη τα πυρομαχικά της».

Τέλος, οι οικονομολόγοι αναφέρουν το ενεργειακό και τις πρώτες ύλες ως δύο από τους σημαντικότερους παράγοντες που θα καθορίσουν την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας.


Τμήμα ειδήσεων elliniki-stratigiki