Τι συζήτησαν Ομπάμα-Καραμανλής το 2009 για τις σχέσεις της Ελλάδας με Ρωσία-Κίνα

Σε μία ενδιαφέρουσα άμα και αποκαλυπτική αναδρομή των όσων είχαν διαμειφθεί κατά τη συνάντηση του Κώστα Καραμανλή με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα τον Απρίλιο του 2009 στο Στρασβούργο προέβη στενός συνεργάτης του τέως πρωθυπουργού, σε κατ’ ιδίαν, χαλαρή συζήτηση, η οποία περιεστράφη γύρω από «ιστορικού» χαρακτήρα διαπιστώσεις σχετικά με τη στάση που τήρησε ο Κώστας Καραμανλής σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Η κουβέντα επεκτάθηκε στο πώς και σε ποιο βαθμό οι επιλογές αυτές επηρέασαν τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις.

Η εκ των υστέρων διερεύνηση αιτίων για την εξήγηση γεγονότων όπως μία εκλογική ήττα, η κατάρρευση μίας κυβέρνησης ή μία μείζονα πολιτική κρίση, αρκετές φορές συνοδεύεται από υπαρκτές ή διογκωμένες συνωμοσιολογικές πτυχές, με τις οποίες επιδιώκεται να φωτιστούν με συγκεκριμένο τρόπο όχι μόνο τα όσα έγιναν, αλλά και τα όσα ακολούθησαν αρκετό καιρό μετά. Η πολιτική σκοπιμότητα, βεβαίως, είναι πάντα παρούσα.

Μια διαφορετική αφήγηση

Σύμφωνα με τον αφηγητή, ένα από τα βασικά θέματα που έθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος στον Κώστα Καραμανλή ήταν οι σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία. Στο ζήτημα των αγωγών η αμερικανική δυσφορία ήταν σαφής με «υπόδειξη» προς την ελληνική πλευρά ότι δεν μπορεί να αυτονομείται στο ενεργειακό παιχνίδι, αγνοώντας τις «συμμαχίες» της και τις δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτές. Η αμερικανική ενόχληση εκδηλώθηκε και για τα εξοπλιστικά, με σχόλια για την αγορά ρωσικών οπλικών συστημάτων, και συγκεκριμένα για τα 415 ρωσικά τεθωρακισμένα οχημάτων μάχης (ΤΟΜΑ) τύπου ΒΜΡ-3 που είχε παραγγείλει ο Ελληνικός Στρατός και για τη συμφωνία κατασκευής δομικών τμημάτων του επιβατικού αεροσκάφους Sukhoi 100 από την ΕΑΒ η οποία συζητείτο τότε. Οι επανειλημμένες αναφορές του Βλαντιμίρ Πούτιν σε στρατηγική συνεργασία Ρωσίας – Ελλάδας, κυρίως στον ενεργειακό τομέα, είχαν προκαλέσει εκνευρισμό στην Ουάσιγκτον, η οποία είχε φροντίσει να στείλει το μήνυμα ποικιλοτρόπως πριν τη συνάντηση Ομπάμα – Καραμανλή.

Έμμεσες αναφορές από πλευράς Αμερικανών, σύμφωνα πάντα με τα όσα διηγείται το εν λόγω πολιτικό πρόσωπο, υπήρξαν και για την επιδιωχθείσα, την ίδια εποχή, αναβάθμιση σε στρατηγικό επίπεδο της σχέσης με τη Γαλλία, προσπάθεια η οποία είχε αντιστοίχιση και στον τομέα των εξοπλισμών με τον προγραμματισμό για την αγορά των γαλλικών φρεγατών, κάτι που επίσης δεν είχε μείνει ασχολίαστο από αμερικανικής πλευράς.


Αμερικανική ενόχληση για όλα

Η προσέγγιση με την Κίνα και η συμφωνία για την αγορά του ΟΛΠ από την Cosco, σύμφωνα με το συνεργάτη του πρώην πρωθυπουργού, είχε επίσης προκαλέσει το όχι ευχάριστο «ενδιαφέρον» των Αμερικανών οι οποίοι πρότειναν στον Κώστα Καραμανλή να δημιουργηθούν μεικτά σινο-αμερικανικά επιχειρηματικά σχήματα για την εκμετάλλευση των ελληνικών λιμανιών και να μην δοθούν όλα μόνο στους Κινέζους. Αμερικανικά «παράπονα» υπήρχαν και για τους περιορισμούς στη μετακίνηση των ελληνικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, ήτοι για την επίμονη άρνηση της τότε κυβέρνησης –όπως και επί Σημίτη αλλά και τώρα– να δώσει το πράσινο φως για την έξοδο Ελλήνων στρατιωτών από την Καμπούλ και τη συμμετοχή τους σε μάχιμες αποστολές.

Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στο Στρασβούργο και στο Κίελο μόλις είχε ολοκληρωθεί, ο νέος γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Άντερς Φογκ Ράσμουσεν μόλις είχε αναλάβει και ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης εκείνη την περίοδο ήταν το επιχειρησιακό αδιέξοδο στον πόλεμο του Αφγανιστάν, εξ ου και η δέσμευση που είχε υπάρξει από τα κράτη-μέλη για ενίσχυση των δυνάμεων της ISAF. Κάτι που είχε προκαλέσει εντύπωση στην ελληνική αντιπροσωπεία, σύμφωνα πάντα με τα όσα διηγείται το προαναφερθέν πρόσωπο, ήταν η επισήμανση του Αμερικανού προέδρου ότι τα ελληνικά «μηνύματα» σε διάφορα διπλωματικά ζητήματα για τα οποία η Ουάσιγκτον ήθελε να έχει σαφή εικόνα, π.χ., το Σκοπιανό, δεν ήταν «καθαρά» και πολλές φορές υπήρχε σύγχυση για το τι συζητά και τι όχι, τι δέχεται και τι απορρίπτει η Αθήνα, με αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, να δημιουργείται πρόβλημα στις σχέσεις των Αμερικανών με τρίτους, στους οποίους ορισμένες φορές έδιναν διαβεβαιώσεις οι οποίες δεν επαληθεύονταν. Ήταν η εποχή που στον Ελληνικό τύπο εμφανίζονταν συχνά πυκνά δημοσιεύματα για διαφοροποιήσεις της τότε ΥΠΕΞ Ντόρας Μπακογιάννη από το Μέγαρο Μαξίμου και για «διπλή γραμμή» της Αθήνας προς την Ουάσιγκτον σε μια σειρά από ζητήματα, από το βέτο στα Σκόπια μέχρι τα Ελληνοτουρκικά και την ενεργειακή συνεργασία με τη Ρωσία. Αξιοσημείωτο είναι, σύμφωνα πάντα με τη συγκεκριμένη διήγηση, ότι, όταν η συζήτηση ήρθε στην οικονομία, οι Αμερικανοί, γνωρίζοντας βέβαια το πρόβλημα του ελληνικού χρέους, πρότειναν στον Έλληνα πρωθυπουργό να αναζητήσει λύση δανεισμού μέσω συγκεκριμένων αμερικανικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ο Αμερικανός πρόεδρος, μάλιστα, εμμέσως φέρεται να διευκρίνισε ότι αν η ελληνική κυβέρνηση το επιθυμούσε θα μπορούσε η Αμερικανίδα ΥΠΕΞ Χίλαρι Κλίντον, άμεσα, να διευκολύνει πολιτικά την προσπάθεια για να αποφύγει η Ελλάδα το επερχόμενο αδιέξοδο.

Στην όλη συζήτηση για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής και στην εμφανή δυσαρέσκεια των Αμερικανών για τα ελληνικά ανοίγματα σε Ρωσία και Κίνα, καθώς και για το βάρος προς την ανατολική πλευρά του Ατλαντικού που έριχνε η Αθήνα, με προεξάρχουσα τη σχέση με τη Γαλλία του Σαρκοζί, ο Κώστας Καραμανλής φέρεται να αντέτεινε ότι η Ελλάδα βεβαίως και είναι σύμμαχος των ΗΠΑ, αλλά είναι και ανεξάρτητο κράτος που διατηρεί την ευχέρεια επιλογών, ενώ επισήμανε ότι σε πολλές περιπτώσεις ανέμενε μία πιο «συμμαχική» στάση από την αμερικανική διπλωματία σε θέματα όπως τα Ελληνοτουρκικά, το Κυπριακό και το Σκοπιανό. Ζήτησε, δε, από τον Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος θα επισκεπτόταν την Τουρκία αμέσως μετά, να θέσει στην τουρκική κυβέρνηση το θέμα των παραβιάσεων στο Αιγαίο και της εν γένει επιθετικής συμπεριφοράς της.


«Ξένος δάκτυλος»

Πίσω από τις θεωρίες συνωμοσίας, πολλές φορές κρύβονται μικρές ή μεγάλες αλήθειες. Αρκετοί όμως διαπιστώνουν ότι εσχάτως έχει στηθεί μια επικοινωνιακή μηχανή μέσω της οποίας επιδιώκεται να αποδοθούν τα προβλήματα της κυβέρνησης Καραμανλή και η βαριά εκλογική ήττα της ΝΔ σε ξένα κέντρα. Γεγονός είναι ότι ορισμένες από τις επιλογές Καραμανλή δεν ενθουσίασαν τους Αμερικανούς. Ορισμένες τους εκνεύρισαν ιδιαίτερα και αυτό ήταν σαφές από τις δημόσιες δηλώσεις Αμερικανών παραγόντων, από τα όσα έλεγαν –και σε δημοσιογράφους– διάφορα υπηρεσιακά στελέχη που έρχονταν στην Αθήνα κυρίως για τα ενεργειακά, από το κλίμα που επικρατούσε στις Συνόδους Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Οι Αμερικανοί όμως δεν ευθύνονται για τα σκάνδαλα ούτε για το χρέος ούτε για τη χρεοκοπία ούτε για τις «αρπαχτές» ούτε για τις μπίζνες πολιτικών ούτε για τη φοροδιαφυγή μας ούτε η ανικανότητα υπουργών ή η όποια αποτυχία της κάθε κυβέρνησης μπορεί να αποδίδεται μονίμως στον «ξένο δάκτυλο». Οι Αμερικανοί ενδεχομένως να τα εκμεταλλεύτηκαν όλα αυτά και να τα χρησιμοποίησαν. Ο «ξένος δάκτυλος» κάνει πάντα τη δουλειά του, οι άνθρωποί του, οι «παπαγάλοι» του, οι διαφημιστές του, τα payroll του είναι συνήθως γνωστοί και «σεσημασμένοι». Είμαστε μικρή κοινωνία. Εμείς, όμως, είμαστε αυτοί που δεν κάνουμε τη δική μας δουλειά όπως πρέπει. Είναι αλήθεια ότι ο «ξένος δάκτυλος» έχει υπονομεύσει πολλές φορές την Ελλάδα, κυρίως στα εθνικά θέματα.

Τις πιο πολλές φορές όμως τα δάκτυλα τα βάζουμε εμείς και βγάζουμε τα μάτια μας μόνοι μας. Και εκ των υστέρων συζητάμε για το πώς μας την έστησαν οι ξένοι.


TΜήμα ειδήσεων elliniki-stratigiki